Nazwa obiektu: Kościół p.w. św. Teresy od Dzieciątka Jezus
Inne zwyczajowe/potoczne nazwy obiektu: Kościół na Borkach
Adres obiektu: ul. Wierzbicka 1
Czas powstania: 1936-1964 r.
Projektant obiektu: arch. Stanisław Gałęzowski, Władysław Pieńkowski, Lech Dąbrowski
Zleceniodawca obiektu: Parafia Rzymsko-Katolicka p.w. św. Teresy od Dzieciątka Jezus
Opis obiektu: Kościół ten posiada jedno z najciekawszych rozwiązań architektonicznych budownictwa sakralnego okresu międzywojennego, łączącego tradycyjną bryłę z architekturą modernizmu. Architekturę kościoła cechuje różnorodność bryły, nowoczesne ujęcie formy i detalu oraz nowatorskie połączenie różnorodnego materiału: cegły, kamienia rzecznego, piaskowca oraz żelbetu zastosowanego jednocześnie jako materiał konstrukcyjny i dekoracyjny. Został wzniesiony z cegły i nieotynkowany. Jest w typie bazylikowym, trzynawowy z charakterystyczną wysoką wieżą i okrągłym, wieżowym prezbiterium. Wokół prezbiterium niższe obejście. Do niego od strony wschodniej przylega zakrystia z korytarzem prowadzącym do okrągłego baptysterium (służącym jako składzik). Korpus nawowy został przykryty dachem dwuspadowym, wieża dachem namiotowym. Charakterystyczna fasada posiada wysuniętą wieżę, flankującą półokrągły, rozglifiony portal kamienny na osi. Powyżej znajduje się kamienny okulus z płaskorzeźbami przedstawiającymi Świętych Piotra i Pawła i fryzem w formie płaskiej balustrady tralkowej poniżej. Dolna część elewacji została ozdobiona regularnie rozmieszczonymi guzami. Całość wieńczy trójkątny, wysoki szczyt. Elewacje są artykułowane wysokimi oknami zamkniętymi półokrągło. W nawie głównej występują sklepienia kolebkowe z lunetami, w nawach bocznych sklepienia kolebkowe na gurtach oraz sklepienie kolebkowe w prezbiterium. Nawy oddzielają półokrągłe arkady filarowe. Kościół został wpisany do rejestru zabytków pod nr 236/A/84 z dnia 05.08.1984 r.
Historia obiektu: Budowę kościoła p.w. św. Teresy od Dzieciątka Jezus w dzielnicy Borki w Radomiu rozpoczęto w okresie międzywojennym. Świątynię zaprojektowali w 1935 r. architekci Stanisław Gałęzowski (1903-1945 – studiował w Petersburgu w Instytucie Inżynierów Cywilnych, absolwent Politechniki Warszawskiej. Współautor projektów: kościoła w Żarkach (1935), kościoła w Kiryłowie na Wołyniu (1936), kasyna z biblioteką i holem w fabryce sztucznego jedwabiu w Tomaszowie Mazowieckim) oraz Władysław Pieńkowski i Lech Dąbrowski, przy współpracy techników Wacława i Jana Zawadzkich. Wnętrze ozdobiono witrażami prof. Adama Gerżabka i arch. plast. Hanny Szczypińskiej. Świątynię budowano od 1936 do 1964 r. Konsekracji świątyni dokonał 4 października 1964 r. biskup sandomierski Piotr Gołębiowski. Pierwszym proboszczem Parafii p.w. św. Teresy od Dzieciątka Jezus, erygowanej 1 stycznia 1939 r. przez biskupa Jana Kantego Lorka, był ks. Andrzej Łukasik (1898-1980). Brał udział w kampanii wrześniowej. Był członkiem Komitetu Pomocy Ludności Polskiej.
Literatura, źródła:
J. Sekulski, Encyklopedia Radomia. Nowe Wydanie, Radom 2012.
Katalog zabytków sztuki w Polsce, T. III, z 10., pow. radomski, Warszawa 1961.
M. Lipko, Modernistyczna architektura Radomia okresu międzywojennego, Kraków 2011 (praca dyplomowa w Instytucie Historii Architektury i Konserwacji Zabytków na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej).
Urbanistyka i architektura Radomia, red. Wojciech Kalinowski, Lublin 1979.
Dodaj wspomnienie