Park im. Jacka Malczewskiego

1. Nazwa obiektu: Park im. Jacka Malczewskiego

1a. Inne, zwyczajowe/potoczne nazwy obiektu: Parka na Obozisku, Park „Obozisko”

2. Adres obiektu: pomiędzy ulicami Śniadeckich, Warszawską i Parkową

3. Czas powstania obiektu: lata 50. XX w.

3a. Najważniejsze przebudowy obiektu: lata 2018-2019 – kompleksowa rewitalizacja parku

4. Projektant obiektu: nieznany

5. Zleceniodawca obiektu: władze miejskie Radomia

6. Opis obiektu: Park znajduje się pomiędzy ulicami Śniadeckich, Warszawską i Parkową, oddzielając „stare” i „nowe” Obozisko. Posiada powierzchnię niespełna 5 ha. W północno-wschodnim narożu znajduje się kompleks budynków Sądu Rejonowego i Sądu Okręgowego w Radomiu, od strony zachodniej zaś – zabudowania Miejskiego Ośrodka Kultury „Amfiteatr”. Drzewostan parku jest zróżnicowany. Najstarsze drzewa pochodzą z lat 50. XX w., z czasu zakładania parku (głównie klony). Obszar parku urozmaica sieć alejek, liczne krzewy oraz połacie trawników i łąk kwietnych. Ponadto na obszarze parku znajdują się obiekty małej architektury i infrastruktury parkowej takie jak: drewniany krzyż stojący przy ul. Warszawskiej (obok gmachu sądów); tężnia solankowa w centrum parku; skatepark, place zabaw i siłownia zewnętrzna od strony „Amfiteatru”.

7. Historia obiektu: Budowę parku w dzielnicy Obozisko rozpoczęto na początku lat 50. XX w. Obszar, na którym został zlokalizowany, oddzielał „stare” Obozisko (pochodzące z okresu przedwojennego drewniane domki w typie przeważnie wiejskim, znajdujące się przy uliczkach prostopadłych do ul. Parkowej), od „nowego” (bloki mieszkalne z lat 50. XX w. wzniesione pomiędzy ul. Śniadeckich i Rodziny Winczewskich). Pierwotnie w miejscu tym znajdowało się wyrobisko żwiru i piasku. Po zniwelowaniu terenu nawieziono tam warstwę humusu, wytyczono alejki z betonowymi chodnikami, a teren obsadzono głównie klonami. Pod koniec 1958 r. na terenie parku rosły dokładnie 103 drzewa liściaste. Powstały boisko i plac zabaw dla dzieci. Park wybudowany został wysiłkiem mieszkańców dzielnicy, młodzieży szkolnej i radomskich zakładów pracy. Pierwotnie używano nazwy Park „Obozisko”, ale 9 stycznia 1976 r. otrzymał on za patrona Jacka Malczewskiego. Zanim się to stało, w 1973 r. na północno-wschodnim skraju parku zaplanowano budowę pomnika „W hołdzie młodzieży harcerskiej walczącej w obronie wolności w latach 1939-1945”. Inicjatywa wyszła od Koła Przyjaciół Harcerstwa byłych Członków Szarych Szeregów „Starówka” ZHP. Do wzniesienia monumentu jednak nie doszło – powstał jedynie fundament pomnika, usunięty ostatecznie w 2016 r., w trakcie budowy gmachu sądów. W okresie PRL w Parku im. J. Malczewskiego organizowane były rożne wydarzenia związane ze świętem 1 Maja. Na przykład w latach 70. odbywały się tu wieczorne, plenerowe pokazy filmowe, a w latach 80. Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej „Walter” organizowało w parku wielkie festyny pierwszomajowe z różnymi konkurencjami sprawnościowymi. Ostatnia dekada XX oraz początki XXI wieku to niechlubny okres w dziejach parku, który jako miejsce zupełnie zaniedbane stał się przedmiotem licznych aktów wandalizmu. W latach 2013-2016 na terenie wydzielonym z obszaru parku wzniesiono nowy gmach Sądów Rejonowego i Okręgowego, uszczuplając obszar jego terenów zielonych (pierwotny obszar parku wynosił 7,5 ha, po wydzieleniu terenu dla sądów – niespełna 5 ha). Kompleksowa rewitalizacja parku przeprowadzona została w latach 2018-2019 (oficjalne oddanie do użytku po renowacji nastąpiło 12 listopada 2019 r.). Prace zostały wykonane przez firmę Ogrody Kijewicz. Koszt robót dofinansowany został z funduszy Unii Europejskiej i wyniósł blisko 8 mln zł. W ramach odnowy parku na jego terenie powstała m.in. pierwsza w mieście tężnia solankowa.

8. Literatura, źródła:

Dybalski T., Dwa parki do rewitalizacji, „Gazeta Wyborcza” 2016, nr 304, „Magazyn Radomski”, s. 3.

Gajewska I., Park Obozisko jest okropny, „Echo Dnia Radomskie” 2008, nr 61, s. 12.

Gajewska-Kopczyńska I., Park na Obozisku znów oddany do użytku, „Echo Dnia Radomskie” 2019, nr 262, s. 8.

J.W., Omijać park. Obozisko (Niebezpieczne miejsca – nr 4 ), „Passa” 2000, nr 7, s. 5.

MGD, AK, Park Obozisko do rewitalizacji, „Gazeta Wyborcza – Radom” 2015, nr 71, s. 1.

Park im. Malczewskiego Jacka, w: J. Sekulski, Encyklopedia Radomia. Nowe Wydanie, Radom 2012, s. 214.

Piotrowska K., Pierwsza tężnia solankowa w Radomiu. Rewitalizacja parku na Obozisku, „Gość Niedzielny” 2019, nr 34, dod. „Gość Radomski Ave”, nr 34, s. V.

(s), Radom ma ciągle za mało zieleni, „Życie Radomskie” 21 XI 1958, nr 279, s. 6.

Witkowska E., Mieszkańcy czekają na odnowienie parku, „Echo Dnia Radomskie” 2012, nr 99, s. 9.