Stary Ogród

Nazwa obiektu: Stary Ogród

Inne, zwyczajowe/ potoczne nazwy obiektu: Ogród / Park Saski; Ogród Angielski

Adres obiektu: park położony jest między ulicami Mireckiego, Okulickiego i Wernera wzdłuż rzeki Mlecznej

Czas powstania obiektu: 1822-1824 r.

Projektant obiektu: nieznany

Zleceniodawca obiektu: Magistrat Miasta Radomia

Opis obiektu: Park swoim wyglądem miał nawiązywać do ogrodów angielskich projektowanych w tamtym okresie. Ogrody angielskie charakteryzował swobodny układ alejek i nasadzeń drzew oraz krzewów, co można określić terminem „dzikość pod kontrolą”. W parku istnieje element wodny w postaci przepływającej przez niego rzeki Mlecznej oraz stawu ulokowanego w południowej części ogrodu. Na południowym skraju parku znajduje się głaz-pomnik upamiętniający ks. Romana Kotlarza.

Historia obiektu: Stary Ogród jest najstarszym publicznym parkiem w Radomiu i jednym z najstarszych parków tego typu w Polsce. Według miejskich podań powstał z inicjatywy pisarki Klementyny z Tańskich Hoffmanowej (co jest li tylko miejską legendą i z rzeczywistością nie ma wiele wspólnego). Lata 20. XIX wieku to szybki rozwój miasta związany z ustanowieniem w Radomiu stolicy województwa sandomierskiego. Miasto otrzymało plan regulacyjny według którego miało rozwijać się przez najbliższe dziesięciolecia. W planie autorstwa Józefa Sadkowskiego znalazł się park. Jego lokalizację za murami miejskimi (już rozebranymi), na podmokłym terenie należącym do byłego Szpitala św. Ducha, wskazał sam namiestnik Królestwa Polskiego generał Józef Zajączek. Przy obecnej ul. Okulickiego umiejscowiona została brama wejściowa. W parku zostały posadzone drzewa sprowadzone ze szkółki w Puławach należącej do Czartoryskich. Posadzone zostały także drzewa owocowe, z których dochód miał służyć utrzymaniu parku. Pośrodku parku urządzono staw z wysepką zasilany wodą z Mlecznej. Park został oddany do użytku w 1825 roku. W Starym Ogrodzie odbywały się latem koncerty plenerowe, prezentacje strojów, festyny, potańcówki, zimą urządzano ślizgawkę na zamarzniętym stawie. W 1899 roku w parku odbyła się Wystawa Rolno-Przemysłowa, zorganizowana dzięki staraniom gubernatora radomskiego Jana Podgorodnikowa, prezydenta Radomia Konstantego Zaręby, oraz radomskiego przemysłowca i filantropa Teodora Karscha. Na wystawie prezentowano wyroby przemysłu hutniczego i metalowego z terenu guberni radomskiej, najdorodniejsze okazy hodowli zwierząt i roślin. Wystawę odwiedziło tysiące mieszkańców Radomia i regionu. Po 1918 roku park został zmniejszony od strony obecnej ulicy Okulickiego – zbudowano tam boisko piłkarskie, bieżnię i tor kolarski dla Radomskiego Koła Sportowego. Obiekty te ostatecznie zlikwidowano w połowie lat 60. ubiegłego wieku i zbudowano rondo, które obecnie nosi imię ks. Romana Kotlarza. W czasie II wojny park został poważnie zdewastowany – władze niemieckie urządziły w nim parking dla maszyn budowlanych. Po wojnie przystąpiono do renowacji parku i niestety nasadzono w nim mnóstwo topoli, które zagłuszyły szlachetne gatunki drzew już tam rosnące. W 1949 roku park otrzymał imię Konstantego Rokosowskiego Marszałka Polski. Na początku XXI w. Park poddany został pracom pielęgnacyjnym, ale na jego generalny remont mieszkańcy Radomia musieli czekać do lat 2012–2013. Zostały wówczas wycięte topole oraz chore drzewa, nasadzono nowe gatunki drzew i krzewów (utworzono rosarium), urządzono plac zabaw dla dzieci, a dla dorosłych plenerową siłownię.

Literatura, źródła:

Cz. Zwolski, Radom i region radomski, Radom 2003.
J. Sekulski Jerzy, Encyklopedia Radomia. Nowe Wydanie, Radom 2012.